Buplèvre(-en-daio)
Bupleurum falcatum subsp. cernuum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Buplèvre penché, Buplèvre en faux.
Descripcioun :Aquéu buplèvre-en-daio, de la subsp. cernuum, trachis dins lis Aup dóu miejour, subretout à l'instànci subaupin. La planto, pulèu grando e verdalo, se recounèis eisadamen bonodi si fueio en daio o en voulame s'amas mies. La subsp. presentado eici à mens de dès rai inegau à sis oumbello e se recounèis peréu à si fru de 4 à 6 mm que soun quàsi ala (fotò).
Usanço :Aquesto planto èi pas utilisado au nostre, soulamen en medecino óurientalo. Pamens es esta trouba d'ùni prouprieta coume èstre anti-enflamativo, antispasmoudico e estoumatico.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bupleurum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1000 m à 1700 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Bos clar
- Óuriero de bos
- Tepiero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Bupleurum falcatum subsp. cernuum (Ten.) Arcang.,1894
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763